De EU is na China de grootste importeur van producten die gelinkt kunnen worden aan ontbossing. Denk maar aan soja, rundvlees, tarwe, palmolie en hout. Maar de EU importeert ook grote hoeveelheden producten uit niet-bosrijke natuurlijke ecosystemen in Indonesië, Brazilië en de VS. Dat blijkt uit het nieuwe WWF-rapport "Savannen, graslanden, mangroven: de grootste slachtoffers van de EU". Die ecosystemen spelen een essentiële rol bij de opslag van koolstof. Het zijn ook habitats voor bedreigde diersoorten.
Sneller dan het Amazonewoud
De cijfers over het verdwijnen van niet-bosrijke ecosystemen zijn ontnuchterend. Zo gaat de vernietiging van de tropische savanne Cerrado in Brazilië nog sneller dan die van het Amazonewoud. De laatste maanden gaat het zelfs razendsnel: tussen augustus 2020 en juli 2021 is de Cerrado 8531 vierkante kilometer kwijtgeraakt, het equivalent van de helft van Wallonië. De savanne moet plaats ruimen voor landbouwgrond voor runderen en soja. In 2019 hebben we 70.000 ton rundvlees uit de Cerrado ingevoerd en was 14 procent van onze rechtstreekse soja-invoer afkomstig uit de regio.
In totaal zijn 15 procent van de veenreserves in de wereld vernietigd of aangetast. Bovendien zijn 35 procent van de mangroves in slechts 20 jaar verdwenen. Volgens WWF spelen graslanden en savannes een cruciale rol in de bestrijding van de klimaatverandering, aangezien zij ongeveer evenveel koolstof opslaan als bosecosystemen of zo’n 30 procent van de landgebaseerde koolstof.
De impact van de massale import van soja, palmolie … op bosrijke gebieden is al langer bekend. Daarom heeft Europa vorig jaar een voorstel bekendgemaakt om ontbossing aan te pakken. Over twee jaar zal de commissie herbekijken of ook andere ecosystemen extra beschermd moeten worden. WWF vindt dat veel te laat, omdat de ecosystemen aan een razend tempo verdwijnen.
Weinig actie van bedrijven
Ondertussen heeft de Britse non-profit Global Canopy een rapport uitgebracht waarin ze de acties analyseert van de 350 bedrijven en 150 financiële instellingen met de grootste impact op de wereldwijde ontbossing.
Minder dan een derde van de onderzochte bedrijven hebben een engagement uitgesproken om ontbossing tegen te gaan in hun volledige toeleveringsketen. Van de bedrijven die zich wel hebben geëngageerd, blijkt dat een op de drie hun leveranciers of hun eigen activiteiten niet controleert.
Geen kleine garnalen
Bijna twee derde van de 150 banken en investeringsgroepen die die bedrijven financieren, hebben geen beleid rond ontbossing. Het gaat dan niet om kleine garnalen. Ook de drie grootste vermogensbeheerders ter wereld - BlackRock, Vanguard en State Street – behoren tot die categorie. Banken zoals Barclays, HSBC en JP Morgan hebben wel een eigen beleid, maar ze financieren tegelijk bedrijven die volop bos doen verdwijnen. Tezamen verstrekken de financiële instellingen die werden onderzocht 4,4 biljoen euro aan bedrijven wiens toeleveringsketens ontbossing in de hand werken.
