Wanneer moet je een duurzaamheidsverslag maken?
Sinds 2017 zijn bepaalde organisaties en bedrijven in Europa wettelijk verplicht om een duurzaamheidsrapport te maken. Wat moet daar precies in staan? En welke instrumenten kan je daarvoor gebruiken? Wij lijsten het voor je op.
De EU-verplichting geldt voor bedrijven van ‘openbaar belang’ die meer dan vijfhonderd mensen tewerkstellen en een netto-omzet van 34 miljoen euro of een balanstotaal van 17 miljoen euro hebben.
Organisaties van openbaar belang zijn:
- de beursgenoteerde vennootschappen
- de kredietinstellingen
- de verzekerings- of herverzekeringsondernemingen
- de vereffeningsinstellingen
De organisatie moet rapporteren over:
- sociale, personeels- en milieuaangelegenheden
- de eerbiediging van de mensenrechten
- de bestrijding van corruptie en omkoping
Concreet moet een duurzaamheidsrapport deze info bevatten:
- een beschrijving van het MVO-beleid
- de resultaten van dat beleid, gestaafd met prestatie-indicatoren
- de risico’s die verbonden zijn aan de producten, diensten en bedrijfsvoering (risico's voor het milieu, het personeel en de maatschappij, risico’s op schending van de mensenrechten en risico’s op corruptie) hoe het bedrijf die risico’s beheert
- een overzicht van prestatie-indicatoren gebaseerd op internationale frameworks (zie kader)
Veranderingen op til?
De Europese Commissie herbekijkt de wetgeving momenteel in het licht van de Green Deal. Tegen maart 2021 ligt er een aangepast voorstel op tafel. Wat daar precies zal in staan, is nog koffiedik kijken. Maar uit de consultatie bij stakeholders blijkt dat een groot deel van de respondenten vindt dat er een uniforme standaard moet komen (zie kader). Nu is de informatie in de verslagen soms niet vergelijkbaar met die van concurrenten, is de info te weinig betrouwbaar of wordt het verslag volgepropt met niet-relevante informatie. Een meerderheid van de respondenten vindt ook dat de verplichting moet worden uitgebreid naar andere categorieën, zoals beursgenoteerde bedrijven die bijvoorbeeld geen hoofdkwartier hebben in de EU.
Duurzame corporate governance
Ondertussen sleutelt de Europese Commissie ook aan het regelgevingskader rond duurzame corporate governance. Het aangepaste kader moet bedrijven in staat stellen om hun beleid af te stemmen op de lange termijn, eerder dan op financiële kortetermijnstrategieën te focussen – ingegeven door onder andere aandeelhouders. Een van de zaken die ter discussie staan, is een verplichting voor bedrijven en organisaties om due diligence-processen op te zetten. Daarmee bedoelen we de actieve opsporing en aanpak van risico’s voor mens en milieu in de hele werking van het bedrijf en van de toeleveranciers. Verwacht wordt dat de Europese Commissie in het tweede kwartaal van 2021 haar voorstel bekendmaakt.
Welke frameworks bestaan er? Door het bos de bomen zien
Er bestaat nog geen uniforme standaard om te rapporteren over duurzaamheid. We geven een overzicht van de meest gangbare methodes.
- Het Global Reporting Initiative (GRI) biedt een omvattend kader waarmee kleine en grote ondernemingen sinds 2000 rapporteren over hun economische, ecologische en sociale impacts. De GRI-standaard is wereldwijd de meest toegepaste standaard voor duurzaamheidsrapportering. globalreporting.org
- Omdat het alsmaar duidelijker wordt dat financiële en niet-financiële risico’s niet los van elkaar te zien zijn, is er bij grote bedrijven een trend naar geïntegreerd rapporteren. Eén document neemt dan de gezamenlijke functie van het jaarverslag en het duurzaamheidsverslag over. De International Integrated Reporting Council (IIRC) biedt bedrijven een kader om te rapporteren over hun meerwaarde op zes domeinen (capitals): financieel, productie-, intellectueel, menselijk, sociaal en relationeel, en natuurlijk kapitaal. integratedreporting.org
- De Task Force on Climate-related Financial Disclosures (samengesteld uit leden van de G20) hebben een document opgesteld waarin ze beschrijven welke financiële informatie over klimaatrisico’s bekendgemaakt moet worden om investeerders, kredietmaatschappijen en verzekeraars te helpen om investeringsbeslissingen te nemen. De TCFD stelt dat ondernemingen transparant moeten communiceren over deze thema’s: bestuur (hoe houdt het bestuur toezicht op de risico’s), strategie (de eigenlijke en potentiële impact van klimaatrisico’s), risicomanagement (hoe gaat het bedrijf om met risico’s) en metingen en doelstellingen (waaronder de CO2-voetafdruk). fsb-tcfd.org
Ook al vormen ze geen echt rapporteringsframework, de Sustainable Development Goals (SDG’s) drukken steeds vaker hun stempel op duurzaamheidsverslaggeving. Voor Vlaanderen goot Voka samen met CIFAL Flanders de doelstellingen van de SDG’s in een aangepast kader voor bedrijven. Concreet kunnen bedrijven aan de slag gaan met een checklist die ze in overleg met Voka opstellen en waarin ze opsommen welke acties ze op touw kunnen zetten voor een duurzamer beleid. Toetssteen zijn de vijf P’s (planet, people, prosperity, peace en partnership) en de zeventien SDG’s.
Is de missie geslaagd, dan ontvangt het bedrijf na een jaar het Voka Charter Duurzaam Ondernemen. Als de onderneming drie jaar lang minstens tien acties heeft uitgevoerd, krijgt het het certificaat van SDG Pioneer. Daarna kan het ijveren voor de titels SDG Champion en ten slotte SDG Ambassador. voka.be/vcdo