Plus Q-Lite bespaart 40 procent CO2 met circulaire displays

Q-lite is een fullservice-organisatie gespecialiseerd in digitale displays en de bijbehorende software. Het bedrijf telt meer dan honderd collega’s verspreid over vier kantoren en fabrieken in West-Europa. Op de grens tussen Vlaanderen en Nederland produceert en verdeelt het bedrijf digitale displays aan onder andere steden en gemeenten, reclamebedrijven en de industrie. Q-Lite legt een sterk duurzaamheidsbesef aan de dag. Duurzaamheidsmedewerker Jeroen Raeijmaekers: “We focussen niet alleen op ons energieverbruik, maar brengen ook andere mogelijke impacts in rekening. Tegen 2023 moet 20 procent van onze verkochte producten circulair zijn.”

Display as a service

In 2019 lanceerde het bedrijf het circulaire businessmodel display as a service. Raeijmaekers: “Tegen een bepaald bedrag en over een maximale periode van vijftien jaar zorgen wij voor plaatsing, onderhoud, schoonmaak, upgrades, terugname en demontage van onze Q-LED TV. De displays zelf blijven eigendom van Q-Lite.” In Vlaanderen sprong de gemeente Rotselaar al op de kar.

Om een circulair businessmodel mogelijk te maken, moet ook het product zelf circulair zijn. De Q-LED TV is gebaseerd op de principes van ecodesign: de elektronica worden met een schroef- en kliksysteem in een waterdichte kast van aluminium en glas. Daardoor moeten we geen foams en coatings gebruiken op de elektronica. Het geheel is demonteerbaar op minder dan twee uur tijd. “Op die manier kunnen we het toestel gemakkelijk onderhouden en stukken vervangen die de beeldkwaliteit verhogen en de energie-efficiëntie verbeteren.”

Winst op alle vlakken

Na de demontage bij Q-lite worden enkele onderdelen, zoals de voedingen, verder gedemonteerd in een sociale-economiebedrijf uit Eindhoven. “Door onze toestellen volledig te demonteren, ontstaan er zuivere reststromen. Die kunnen we zelf hergebruiken of – als het onderdeel het einde van zijn levensduur heeft bereikt – laten recycleren. Voor de elektronica krijgen we zo’n 2 euro per kilogram. Als we de schermen niet zouden demonteren, is dat slechts 15 cent. Hoe zuiverder een stroom, hoe meer die waard is. Bovendien houden we kostbare grondstoffen in de kringloop, wat in de toekomst alleen maar belangrijker zal worden. Omdat we de displays manueel demonteren, is het momenteel nog een verlieslatende operatie. Maar in de toekomst verwachten we hierop winst te maken, omdat de prijs voor elektronicaonderdelen zal stijgen.”

Via een rekentool die economische en milieuparameters integreert, berekenden onderzoekers van de Vlaamse onderzoeksinstelling VITO de milieu-impact van de langere levensduur en het servicemodel van Q-Lite binnen verschillende scenario’s. Raeijmaekers: “Daaruit bleek dat de Q-LED TV dankzij een levensduur van tien jaar 40 procent CO₂ uitspaart. De materiaalimpact is zelfs 70 procent kleiner dan die van een standaard ledscherm. Kiezen we voor een service- in plaats van een verkoopmodel, dan levert dat voor beide parameters een bijkomende milieuwinst van 10 tot 15 procent op.”

Met onze leveranciers bekeken we hoe zij hun productieprocessen zo kunnen aanpassen dat wij minder verpakkingsafval overhouden en ook zij kosten besparen

Minder en beter verpakken

Q-Lite scoort ook goed op het vlak van afvalreductie. Een ambitieus verpakkingsplan moest hen op één jaar tijd een kwart minder restafval opleveren. Dankzij diverse inspanningen behaalden ze uiteindelijk een vermindering van 33 procent.

Minder restafval begint bij beter sorteren. Daarom vroeg het bedrijf enkele afvalverwerkers om hun sorteermethodes door te lichten. “Afval Alternatief, een private afvalinzamelaar, stelde voor om transparante folies – die we tot nu toe bij het restafval gooiden – selectief in te zamelen. Wij persen ze samen, zij halen ze op en zorgen voor de recyclage. Op die manier konden we onze hoeveelheid restafval al sterk doen dalen”, zegt Raeijmaekers.

Daarnaast trok Q-Lite een brede samenwerking met leveranciers op gang. “Wij assembleren led- en lcd-schermen uit verschillende materialen die bij ons toekomen in allerlei verpakkingen. Omdat heel wat van die verpakkingen bij ons restafval terechtkomen, namen we contact op met de betrokken leveranciers. Samen met hen bekeken we hoe zij hun productieprocessen zo kunnen aanpassen dat wij minder verpakkingsafval overhouden en ook zij kosten besparen.”

Materialen hergebruiken

Dozen, luchtzakken en andere verpakkingsmaterialen die Q-Lite niet kon vermijden, probeert het bedrijf zoveel mogelijk te hergebruiken als het zelf pakketten naar klanten verzendt. “We gaan altijd op zoek naar de verpakking die het meest geschikt is voor ons product. Omdat we zoveel verschillende toestellen en onderdelen verzenden, kunnen die dozen en luchtzakken ook veel verschillende vormen aannemen. Materialen die we niet zelf gebruiken, schenken we aan een e-commercebedrijf in de buurt. Zij kunnen er dan op hun beurt mee aan de slag.”

Voor biomaterialen koos Q-Lite bewust niet. “Hoe minder verschillende materialen we gebruiken, hoe zuiverder onze reststromen zijn en hoe hoger de recyclagegraad is. Bovendien bevatten de plastic verpakkingen die we gebruiken sowieso al minstens 30 procent gerecycleerd plastic. En dat percentage zal alleen maar toenemen door technologische vooruitgang”, aldus Raeijmaekers.

Gedragsverandering op de werkvloer

Ook de dagelijkse kantoorwerking nam Q-Lite onder de loep. “Medewerkers krijgen geen eigen afvalbakje meer, maar lopen telkens naar onze sorteereilanden als ze iets willen weggooien. Om hen te overtuigen geen wegwerpplastics meer mee te nemen, kregen ze een brooddoos en drinkbus.”

De ‘trashwalks’ of opruimacties in de buurt van de kantoren in Baarle-Hertog/Nassau kwamen er dan weer op initiatief van de werknemers zelf. “Tijdens de middagpauze gaan we samen op pad. We ruimen het zwerfvuil dat we tegenkomen op en worden achteraf getrakteerd op een smoothie of ander lekkers. De activiteit helpt niet alleen het leefmilieu vooruit, we merken dat onze werknemers het gewoonweg leuk vinden en dat het de sfeer bevordert.”

Raeijmaekers wijst op het belang van duidelijke communicatie en het engagement van al het personeel. “Door onze targets vanaf het begin aan iedereen mee te geven, slaagden we er als team in ze te bereiken en zelfs te overtreffen.”