Is dit de heilige graal van koper?

Een van de belangrijkste strategieën om klimaatverandering tegen te gaan is de overstap van verbranding naar elektriciteit in sectoren als mobiliteit, industrie en verwarming. Doorheen al die toepassingen loopt koper vrijwel letterlijk als een rode (elektriciteits)draad. Het materiaal is nu al zo waardevol dat koperdieven lijf en leden riskeren om de bekabeling van treinsporen te stelen. Volgens ratingbureau S&P zou de vraag naar koper nog stijgen van 25 miljoen ton vandaag tot 50 miljoen in 2035. Experts waarschuwen dan ook voor een nakend tekort. En toch gooien we al decennialang de meest voorkomende koperertsen op immense afvalbergen, omdat het niet rendabel is ze te ontginnen.

Hitte of bacteriën

Er zijn twee veelgebruikte manieren om koper te winnen uit erts. Pyrometallurgische verwerking maakt gebruik van verbrijzeling, extreme temperaturen en dus ook grote hoeveelheden energie. Aangezien het een duur proces is, komen enkel hoogwaardige ertsen in aanmerking. Het alternatief is een hydrometallurgische methode, waarbij een zuuroplossing en bacteriën gebruikt worden om een koperrijke oplossing te maken. Deze methode is goedkoper, maar ze werkt niet voor alle soorten ertsen.

Geen van beide manieren zijn een rendabele oplossing voor chalcopyriet, het meest voorkomende mineraal dat koper bevat. Naar schatting 70 procent van alle overblijvende reserves aan koper ter wereld zit vervat in chalcopyriet. Een deel daarvan ligt in grote bergen, als afvalproduct van de ontginning van hoogwaardigere ertsen, te wachten op een toepassing. In de voorbije tien jaar alleen al zou er 43 miljoen ton koper opgegraven zijn, maar nooit verwerkt, goed voor 2 biljoen dollar.

Katalysator voor investeringen

De grote hindernis om koper te winnen uit chalcopyriet is dat het materiaal een soort beschermende laag vormt. Die verhindert het gebruik van hydrometallurgische verwerking. De Amerikaanse startup Jetti Resources heeft in samenwerking met de Universiteit van Brits-Columbia een katalysator ontwikkeld die de beschermende laag kan afbreken. Daardoor komt een kostenefficiënte verwerking van de grote reserves chalcopyriet binnen handbereik. Volgens schattingen van Jetti zou het de jaarlijkse koperproductie tegen 2040 met een derde, of acht miljoen ton, kunnen verhogen.

Het Amerikaanse Freeport-McMoRan gebruikt de nieuwe techniek al in een van hun kopermijnen. BHP Group, het grootste mijnbouwbedrijf ter wereld, investeerde in Jetti en onderhandelt momenteel over een proefinstallatie voor hun Escondida mijn in Chili. Grote rivaal Rio Tinto Group zou ondertussen een gelijkaardige proces ontwikkelen.