Twee derde van de broeikasgassen die particulieren veroorzaken, zijn terug te voeren op het autoverkeer en de verwarming van woningen met fossiele brandstoffen. Met klimaatneutrale wijken pak je beide CO2-bronnen structureel en bij de wortel aan. “Klimaatneutrale wijken zijn een manier om de uitstoot van broeikasgassen in steden en gemeenten fors te doen dalen. Toch is klimaatneutraal niet synoniem met energieneutraal of CO2-neutraal. In een klimaatneutrale wijk draait het om hernieuwbare energie én ruimtelijke ordening”, zegt Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu (BBL).
Dat wij Vlamingen zo verknocht zijn aan onze auto, heeft veel te maken met de ruimtelijke ordening, meent Grietens: “Door onze typische lintbebouwing wonen veel Vlamingen ver van het centrum van de stad of van hun werk. Het is veel logischer om in een dorps- of stadskern te gaan wonen. We moeten er minder afstanden overbruggen en hebben een betere toegang tot het openbaar vervoer. De ruimte die we op die manier vrijwaren, is bovendien nodig voor de natuur, die een belangrijke bondgenoot is om de effecten van de klimaatverandering op te vangen.”
Groene villa’s in de stad
Een andere opgave is om het energiepeil van onze woningen onder controle te houden. Dat kan door dichter bij elkaar te gaan wonen en beter te isoleren. Erik Grietens: “Vlaanderen telt veel alleenstaande woningen. Die zijn moeilijker te verwarmen dan een rijwoning of een appartement omdat ze niet zijn ingesloten.”
Een laatste speerpunt van klimaatneutrale wijken is investeren in hernieuwbare energie, en ook daar komt het ruimtelijke aspect weer kijken. “Je kunt verdichting en groene energie eigenlijk niet los van elkaar zien. Om warmtenetten te bouwen, moet je onder meer rekening houden met de ‘warmtedichtheid’. Verkavelingen en lintbebouwing zijn dan een struikelblok.”
Maar zijn we wel bereid om onze alleenstaande villa in het groen in te ruilen voor een compactere woning in het centrum van de stad? Grietens: “Bij verdichtingsprojecten moeten de wensen van inwoners altijd het vertrekpunt zijn. We willen allemaal graag veel lichtinval, een gevoel van ruimte, rust en privacy, een mooi uitzicht ... Met wat creativiteit kunnen die woonwensen niet alleen waargemaakt worden in verkavelingen met vrijstaande woningen, maar ook in bouwprojecten met een hogere dichtheid.”
