Waarom namen jullie het initiatief om dit onderzoeksproject op te starten?
Kirsten Bal, projectleider bij Interleuven: “Naast onze dienstverlening aan gemeenten op het gebied van woon- en omgevingsbeleid, ruimtelijke ordening, infrastructuur, preventie en welzijn staan we als streekontwikkelingscommunale ook in voor de ontwikkeling en het beheer van bedrijventerreinen. We streven daarbij naar een duurzame aanpak door onder andere hemelwater te hergebruiken, groene energie te gebruiken en efficiënter om te gaan met onze beschikbare ruimte. Met dit project gaan we nog een stapje verder. Zo onderzoeken we hoe principes als gesloten kringlopen, ketensamenwerking en deeleconomie inzetbaar zijn in een circulair bedrijventerrein.”
Hoe gaan jullie te werk?
We stellen een toolbox samen die ontwikkelaars van bedrijventerreinen de handvaten moet aanreiken om een bestaand bedrijventerrein circulair te maken of een nieuw bedrijventerrein circulair te ontwerpen. De toolbox krijgt vorm in samenwerking met een heleboel betrokkenen. Daartoe laten we buurtbewoners, experts, universiteiten, overheden en bedrijven werken rond een aantal onderzoeksvragen, zoals: welke vorm van eigendom of dienstverlening voor grond, licht, wegen en gebouwen is de beste om ondernemerschap te ondersteunen? Hoe kunnen reststromen bij bedrijven worden gedetecteerd en hergebruikt? Hoe organiseren we mobiliteit op een circulair bedrijventerrein? Daarnaast loopt er een testcase op het bedrijventerrein Haasrode (dat bestaat uit het Researchpark, de Ambachtenzone en eventuele uitbreidingen) en omgeving waarbij we onze bevindingen concreet kunnen toetsen aan de praktijk.
Dat jullie verschillende gebruikersgroepen (werknemers, bedrijven, omwonenden) samenbrengen, is bijzonder. Vanwaar die insteek?
De inbreng van omwonenden en bedrijven is erg relevant in dit project, omdat zij gebiedsexperten en potentiële gebruikers zijn. Bovendien hebben sommige aspecten van het bedrijventerrein en de eventuele uitbreiding ervan ook gevolgen voor de omgeving. Dat baart de buurtbewoners zorgen. Reden te meer dus om rond de tafel te gaan zitten.
Tijdens het kick-offevent in mei hebben we de werknemers van het Researchpark Haasrode en de omwonenden uitgenodigd voor een eerste infosessie. Op de infomarkt werden de partners voorgesteld en werd het begrip circulariteit toegelicht. Via workshops rond de thema’s ruimte, mobiliteit en klimaat konden de deelnemers ideeën uitwisselen en vragen stellen.
Wat zijn de eerste bevindingen?
Van bij het begin werd duidelijk dat omwonenden en bedrijven heel verschillend denken en dat er nood was aan een gemeenschappelijk begrippenkader. Iedereen heeft zijn eigen manier om zich uit te drukken, namelijk via waarden, principes en belangen. Dit was een eerste aandachtpunt.
Daarnaast gingen we op zoek naar een streefbeeld. Dat maakt het project concreet, tastbaar en is bovendien een echt werkinstrument. Het bevat voorstellen qua groeninrichting, recreatieve ruimtes, stadslandbouw in de bufferzone, efficiënt ruimtegebruik in de hoogte maar ook ondergronds. Ook fietsdelen, een colab en een gemeenschappelijke pakjesdienst zullen hun plaatsje krijgen in het circulaire bedrijventerreinontwerp.